🔷 استادمحمدقاسم اخوی یان از هنرمندان ایرانی در هنرهای تجسمی و استاد پیشکسوت معماری سنتی خراسان و جزء معدود استادان تیشه داری در ایران در بیمارستان بستری وپس از هفته ها درد وبیماری ناشی از کهولت سن روز ۲۱ دی ۹۸ به دیدار حق شتافت.
🔶 استاد محمد میرقاسم اخوی یان در سال ۱۳۰۵ در خانه کوچک در کوچه تکیه ابوالفضلی پشت مسجد جامع نیشابور به دنیا آمد پدرش ذبیح‌الله و مادرش حواسلطان بود .
🔷 در دوران کودکی به مکتب رفت و در مدت دو سال قرآن را کاملا یاد گرفت و سواد خواندن نوشتن آموخت ، در آن زمان مدرسه نبود و درس خواندن در حد سواد قرآنی بود و اگر بیشتر از این خواستن یاد ایران باید پای کرسی داستان رستم و سهراب لیلی و مجنون غیره که در منازل یا قهوه خانه ها تشکیل می شد می نشست.
🔶 اولین تجربه کاری در سن ۸ سالگی بود زمانی که خانه شان را می ساختند جلو دست استاد بنان با بازیگوشی آجر می‌برد و تشویق می‌شد آن زمان روی آجرها صاف نبود و گاهی اوقات آجر را داخل آب می گذاشت و آبساب می‌کرد تا صاف شود این کار مورد توجه چند بنای محل قرار گرفت.
🔷 در آن زمان بازی بچه ها بیشتر با خاک و گل سر و کار داشت، بچه ها گل بازی می‌کرد محمد قاسم اخوی یان در این دوران به جزء آشنایی با مواد و مصالح آجر که با صنایع دستی مان مانند فرت بافی ،کلاه مالی، حلب سازی و آهنگری هم آشنا شد، بعد از مدتی استاد نورالله صحت یکی از معماران خوب آن زمان که متوجه علاقه او به خاک و گل و آجر شده بود به پدرش پیشنهاد داد به محمد قاسم اجازه بدهد به او در کار بنایی کمک کند اولین کاری که محمد قاسم با استاد صحت انجام داد نیمه و چارک کردن آجر هایی بود که باید دور یک پنجره کار می شد.
🔶 مشهورترین اثر او ستون های آجرین ورودی بلوار خیام در نزدیکی آرامگاه عمر خیام در شهر نیشابور است.
🔹محمدقاسم اَخَویان در خلال برگزاری کنگره جهانی عطار از شاهکار خود که آجرکاری هفت شهر عشق و سیمرغ بود رونمایی کرد. بیشتر بناها و آرامگاه های مهم امروزین نیشابور توسط وی بازسازی شده اند.
🔶 در رشته های آجرتراشی، قلم زنی، آسیاب سازی، گنبدسازی، مرمت، آهنگری، پنجره سازی فعال بوده است.
🔷 پس از پژوهش های باستان شناسی در نیشابور وی برای اولین بار طرح استفاده از طرح های آثار مکشوفه از نیشابور قدیم را بر روی آجر مطرح و اجرا کرد.
🔶 تکنیک ویژه او فی البداهه کار کردن در هنرهای سنتی بدون پیش فرضی در ذهن و بعد از یک تمرکز خاص، آنچه در خیال دارد را به ظهور می رساند.
🔷 استاد اخویان انسانی بزرگ، مخلص، خلاق، راستگو، درستکار و بی ادعابود که حضور، تلاش و زندگی اش تلنگری برای ماست تا بزرگانی هم چون استاد را که در گوشه گوشه شهر زندگی می کنند قدر دانی کنیم.
🔶 استاد اخویان را در کشورهای های اروپایی بیشتر از ایرانی ها و خراسانی ها می شناسند، استاد اخویان به صفحه اول بسیاری از روزنامه ها و مجله های تخصصی معماری ایتالیا رفته است اما در خراسان کمتر این دانش و توانایی اش ارج نهاد شده است.
🔷 در نیشابور انسان های بزرگی هم چون استاد اخوی یان وجود دارند و باید از فردی که بیش از نیم قرن تلاش کرده میراث دار و میراث بان فرهنگ و تاریخ این سرزمین باشد و عمرش را صرف احیای هویت نیشابور و باز آفرینی هویت نیشابور کرده قدر دانی کنیم که آئین نکوداشت این پیشکسوت مرمت بناهای تاریخی و معماری سنتی ایران در سال۹۷ در دبیرستان ماندگار خیام با حضور مسئولین ومردم برگزار شد.
🔶 استادمحمدقاسم اخویان با ۹۳ سال سن، از هنرمندان ایرانی در هنرهای تجسمی و استاد پیشکسوت معماری سنتی خراسان و جزء معدود استادان تیشه داری در ایران در بیمارستان بستری وپس از هفته ها درد وبیماری ناشی از کهولت سن روز ۲۱ دی ۹۸ به دیدار حق شتافت.
🔷 مردم ومسئولین فرهنگ دوست نیشابوری با حضورپرشور در مسجد صاحب الزمانی (عج) نیشابوربا خواندن نماز میت بر پیکر استادمحمدقاسم اخوی یان این هنرمند ایرانی هنرهای تجسمی و استاد پیشکسوت آجر تراشی ومعماری سنتی خراسان را بر دوش خویش تشییع و در قطعه مشاهیرنیشابور در کنار زنده یادان پرویز مشکاتیان ، محمد بیریای گیلانی (شیدا) ، فریدون گرایلی و یعقوبعلی شورورزی جنب آرامگاه عطار نیشابوری به خاک سپردند.
نویسنده : روابط عمومی شهرداری نیشابور
