مهاجرت به کانادا
  • کد خبر : 3523
  • 1398/03/05

در مورد خیام

در مورد خیام

 

زندگینامه

 

اشعار خیام,Omar Khayyam,عمر خیام,vfhudhj ulv odhl

امام غیاث الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری یکی از حکما و ریاضی دانان و شاعران بزرگ ایران در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم است. سال ولادت او دقیقاً مشخص نیست. او در شهر نیشابور به دنیا آمد. به این علت به او خیام می گفتند که پدرش به شغل خیمه دوزی مشغول بوده است. 

او از بزرگترین دانشمندان عصر خود به حساب می آمد و دارای هوشی فوق العاده بوده و حافظه ای نیرومند و قوی داشت. در دوران جوانی خود به فراگیری علم و دانش پرداخته به طوری که در فلسفه، نجوم و ریاضی به مقامات بلندی رسید و در علم طبنیز مهارت داشته به طوری که گفته شده او سلطان سنجر را که در زمان کودکی به مرض آبله گرفتار شده بود معالجه کرد. 

او به دو زبان فارسی و عربی نیز شعر می سرود و در علوم مختلف کتابهای با ارزشی نوشته است. خیام در زمان خود دارای مقام و شهرت بوده است و معاصران او همه وی را به لقبهای بزرگی مانند امام، فیلسوف و حجة الحق ستوده اند. او در زمان دولت سلجوقیان زندگی می کرد که قلمرو حکومت آنان از خراسان گرفته تا کرمان، ری، آذربایجان و کشورهای روم، عراق و یمن و فارس را شامل می شد. 

خیام

خیام معاصر با حکومت آلپ ارسلان و ملکشاه سلجوقی بود. در زمان حیات خیام حوادث مهمی به وقوع پیوست از جمله جنگهای صلیبی، سقوط دولت آل بویه، قیام دولت آل سلجوقی و... . خیام بیشتر عمر خود را در شهر نیشابور گذراند ودر طی دوران حیات خود فقط دو بار از نیشابور خارج شد سفر اول برای انجام دادن مراسم حج و سفر دوم به شهر ری و بخارا بوده است. خیام در علم نجوم مهارتی تمام داشت به طوری که گروهی از منجمین که با او معاصر بودند در بنای ساختن رصد خانه سلطان ملکشاه سلجوقی همکاری کردند و همچنین به درخواست سلطان ملکشاه سلجوقی تصمیم به اصلاح تقویم گرفت که به تقویم جلالیمعروف است. خیام در دوران زندگی خود از جهت علمی و فلسفی به معروفیت رسید و مورد احترام علما و فیلسوفان زمان خود بود. 

شهرت او گرچه بیشتر به شاعری است اما در واقع خیام فیلسوف و ریاضی دانی بود که به آثار ابوعلی سیناپرداخت و یکی از خطبه های معروف او را در باب یکتایی خداوند به فارسی ترجمه کرد. اولین اشاره ای که به شعر خیام شده، صدسال پس از مرگ اوست. 
نوشته اند:که خیام را به تدریس و نوشتن کتاب رغبت چندانی نبود. شاید به دلیل آنکه شاگردان هوشمند برگزیده ای پیرامون خود نمی یافت و چه بسا از آن جهت که اوضاع روزگار خود را، که مقارن حکومت سلجوقیان و مخالفت شدید با فلسفه و زمان رونق بازار بحث ها و جدل های فقیهان و ظاهربینان بود، شایسته ابراز اندیشه های آزاد و بلند نمی دید. با این همه، از او نوشته های بسیار برجای مانده که در قرون وسطی به لاتین ترجمه شد و مورد توجه اروپائیان قرار گرفت. 

رساله وی در جبر و مقابله و رساله ای دیگر، که در آن به طرح و پاسخگویی به مشکلات هندسه اقلیدس پرداخته، از جمله مشهورترین آثار ریاضی اوست. 

خیام منجم بود و تقویم امروز ایرانی، حاصل محاسباتی است که او و عده ای از دانشمندانی دیگر، در زمان جلال الدین ملک شاه سلجوقی انجام دادند و به نام وی تقویم جلالی خوانده می شود. خیام در باب چگونگی محاسبات نجومی خود رساله ای نیز نوشته است. وی علاوه بر ریاضی و نجوم، متبحر در فلسفه، تاریخ جهان،زبانشناسی و فقه نیز بود. علوم و فلسفه یونان را تدریس می کرد و دانشجویان را به ورزش جسمانی و پرورش نفس تشویق می کرد. از همین رو، بسیاری از صوفیان و عارفان زمان، او را به خود نزدیک می یافته اند. 

بنا به روایتی خیام سفرهایی به سمرقند و بلخ و هرات و اصفهان کرد و همه جا با روشنی تمام در باب حیرت و سرگشتگی فلسفی خویش سخن می گفت و معتقدات دینی را مورد تردید قرار می داد. رساله ای در کیفیت معراج، رساله دیگر درباره علوم طبیعی و کتاب های بسیار به زبان های فارسی و عربی حاصل زندگی نسبتا طولانی اوست. 

 

Related image

تندیسی از شعر کوزه خیام در بوستان امین اسلامی نیشابور
از آثار معروف فارسی منسوب به عمر خیام، رساله نوروز نامه است که با نثری ساده و شیوا، پیدایی نوروز و آداب برگزاری آن را در دربار ساسانیان بازگو نموده. او در این رساله با شیفتگی تمام درباره آیین جهانداری شاهنشاهان کهن ایرانی و پیشه ها و دانش هایی که مورد توجه آنان بوده سخن رانده و تنی چند از شاهان داستانی و تاریخی ایران را شناسانده است. 

 

مجسمه خیام در بخارست

تندیس خیام در بخارست

ویژگیهای شعر خیام


شعر خیام، در قالب رباعی، شعری کوتاه، ساده و بدون هنرنمایی های فضل فروشانه و در عین حال حاوی معانی عمیق فلسفی و حاصل اندیشه آگاهانه متفکری بزرگ در مقابل اسرار عظیم آفرینش است. تعداد واقعی رباعیات خیام را حدود هفتاد دانسته اند، حال آن که بیش از چند هزار رباعی به او نسبت داده می شود. در دنیای ادب و هنر بیرون از مرزها، خاصه در جهان انگلیسی زبان، خیام معروف ترین شاعر ایرانی است که شهرتش از محافل علمی و ادبی بسیار فراتر رفته است. این شهرت مرهون ترجمه رباعیات او به وسیله ادوارد فیتز جرالد شاعر انگلیسی است. اوست، که در قرن نوزدهم میلادی، افکار بزرگ فیلسوف و شاعر را به جهانیان شناساند و موجب توجه همگان به این اعجوبه علم و هنر گردید. 

در حدود دوازده اثر از خیام در علم و فلسفه به جای مانده است، اما همین آثار اندک، وی را در سراسر جهان به شهرت رسانده است. از مهمترین آنها" کتاب جبر" اوست که بهترین اثر در نوع خود در ریاضیات است. از دیگر آثار او می توان به رساله فی شرح ما اشکال من مصادرات اقلیدس، رساله فی ابراهین علی المسائل الجبر و المقابله (جبر خیام)، میزان الحکم، رساله الکون و التکلیف، الجواب عم ثلاث مسائل اضیاء العقلی، رساله فی الوجود، رساله فی کلیه الوجود، نوروزنامه و کتاب الزیج الملکشاهی که به رومی نیز ترجمه شده ، اشاره کرد. 

 

اشعار خیام بیشتر به زبان پارسی و تازی هستند مضمون عمده رباعیات خیام شک و حیرت، توجه به مرگ و فنا و تذکر در مورد مغتنم شمردن عمر آدمی است. 

سرانجام شاعر بزرگ در سال 517 ﻫ . ق در شهر نیشابور دارفانی را وداع گفت. 

او قبل از مرگ خود محل آرامگاه خود را پبش بینی کرده بود که نظامی عروضی در ملاقاتی که با وی داشته این پیش بینی را اینطور بیان کرده : "گور من در موضعی باشد که هر بهاری شمال بر من گل افشان می کند ." نظامی عروضی بعد از چهار سال که از وفات خیام می گذشت به شهر نیشابور رفته و به زیارت مرقد این شاعر بزرگ رفته و با کمال تعجب دید که قبر او درست در همان جایی است که او گفته بود. 

 

کتیبه ای در کاروانسرای موریکا بوسنی و هرزگوین

کتیبه‌ای در کاروانسرای موریکا- بوسنی و هرزگوین

 

ویژگی سخن

خیام در زمینه ادبیات و شعر، بیشترین معروفیت را در رباعیات به دست آورده چون رباعیات او بسیار ساده و بی آلایش و دور از تکلف و تصنع نوع زبان شعری است در عین اینکه شامل فصاحت و بلاغت است دارای معانی عالی و استوار است. خیام در این رباعیها افکار فلسفی خود را به زیباترین شکل بیان می کند و این رباعیها را غالباً در دنبال تفکرات فلسفی خود سروده و به همین علت است که خیام در زمان خود شهرتی در شاعری نداشته و بیشتر به عنوان حکیم و فیلسوف معروف بوده اما بعدها که رباعیهای لطیف و فیلسوفانه او مشهود شد نام او در شمار شاعرانی قرار گرفت که شهرت جهانی پیدا کردند. خصوصیات دیگری که در اشعار خیام نمودار است این است که سخنش در کمال متانت و سنگینی است. 

اهل شوخی و مزاح نیست، با کسی کار ندارد چون او حکیمی است متفکر، دنبال سخنوری نیست و هنگامی که در اشعارش دقت می کنیم متوجه می شویم که افکار شعری او بر دو یا سه موضوع بیشتر نیست: یادآوری مرگ، تأسف بر ناپایدار بودن زندگی و بی اعتباری روزگار. از میان شعرای بزرگ ایران کمتر کسی به اندازه خیام است که شهرت جهانی داشته باشد چون اشعار او به زبانهای مختلف ترجمه شده است. 

 

سه یار دبستانی

در مورد زندگی خیام افسانه‌های زیادی وجود دارد که علیرغم غیرواقعی بودن بسیار مشهور هستند. یکی از این افسانه‌ها سه یار دبستانی است. بنا به روایتی، خیام و حسن صباح و خواجه نظام‌الملک به سه یار دبستانی معروف بوده‌اند که هر یک در بزرگسالی به راهی رفتند. حسن، رهبری فرقه اسماعیلیه را بر عهده گرفت؛ خواجه نظام‌الملک، سیاستمداری بزرگ شد و خیام، شاعر و متفکری گوشه‌گیر شد.

بر پایه داستان این سه در زمان کودکی با هم قرار گذاشته بودند که هرکدام اگر به جایگاهی رسید آن دو دیگر را یاری رسانَد. هنگامی که نظام‌الملک به وزیری سلجوقیان رسید به خیام فرمانروایی بر نیشابور و گرداگرد آن سامان را پیشنهاد کرد، ولی خیام گفت که سودای حکومت ندارد. پس نظام‌الملک ده‌هزار دینار مقرری برای او تعیین کرد تا در نیشابور به او پرداخت کنند.

چنان‌که محمدعلی فروغی در مقدمه تصحیح خود از خیام اشاره کرده‌ است: این داستان سند معتبری ندارد و اگر هم راست باشد، حسن صباح و خیام هر دو باید بیش از ۱۲۰ سال عمر کرده ‌باشند که بسیار بعید است. به‌علاوه، هیچ‌یک از معاصران خیام هم به این داستان اشاره نکرده‌اند.

خیام استعداد شگرفی در اغلب زمینه‌های علمی مانند ریاضیات، نجوم، علوم ادبی، دینی و تاریخی داشت که سبب شد وی در این زمینه‌ها نیز دستاوردهایی داشته باشد. از وی رساله‌های کوتاهی در زمینه‌هایی چون مکانیک، هیدرواستاتیک، هواشناسی، نظریه موسیقی و غیره نیز بر جای مانده است. اخیراً نیز تحقیقاتی در مورد فعالیت خیام در زمینه هندسه تزئینی انجام شده است که ارتباط او را با ساخت گنبد شمالی مسجد جامع اصفهان تائید می‌کند.

آثار فلسفی موجود خیام به چند رساله کوتاه اما عمیق و پربار محدود می‌شود. آخرین رساله فلسفی خیام مبین گرایش‌های عرفانی اوست. همچنین نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعاتش درباره اصل پنجم اقلیدس نام او را به‌عنوان ریاضی‌دانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرده‌ است. 

دستاوردهای خیام

ریاضیات

س. ا. کانسوا گفته:

«در تاریخ ریاضی سده‌های ۱۱ و ۱۲ میلادی و شاید هم بتوان گفت در تمام سده‌های میانه، حکیم عمرخیام متولد نیشابور خراسان نقش عمده‌ای داشته‌است.»

می‌توان رد پای خیام را به واسطه طوسی در پیشرفت ریاضیات در اروپا دنبال کرد. قدیمی‌ترین کتابی که از خیام اسمی به میان آورده و نویسنده آن هم‌دوره خیام بوده، نظامی عروضی، مؤلف چهار مقاله، است؛ ولی او خیام را در ردیف منجمین ذکر می‌کند و اسمی از رباعیات او نمی‌آورد. جورج سارتن از خیام به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ریاضی‌دانان قرون‌وسطی نام می‌برد.

ستاره‌شناسی

یکی از برجسته‌ترین کارهای خیام را می‌توان اصلاح گاهشماری ایران در دوره سلطنت ملک‌شاه سلجوقی (۴۲۶–۵۹۰ هجری قمری) دانست. وی بدین منظور مدار گردش کره زمین به دور خورشید را تا ۱۶ رقم اعشار محاسبه کرد. اصلاح تقویم در ۲۵ فروردین ۴۵۸ هجری خورشیدی (۳ رمضان ۴۷۱ هجری قمری) انجام شد.

موسیقی

خیام به تحلیل ریاضی موسیقی نیز پرداخته‌است و در القول علی اجناس التی بالاربعاء مسأله تقسیم یک‌چهارم را به سه فاصله مربوط به مایه‌های بی‌نیم‌پرده، با نیم‌پرده بالارونده، و یک چهارم پرده را شرح می‌دهد.

ادبیات

خیام زندگی‌اش را به عنوان ریاضیدان و فیلسوفی شهیر سپری کرد، در حالی ‌که معاصرانش از رباعیاتی که امروز مایه شهرت و افتخار او هستند بی‌خبر بودند. معاصران خیام نظیر نظامی عروضی یا ابوالحسن بیهقی از شاعری خیام یادی نکرده‌اند. قدیمی‌ترین کتابی که در آن از خیام شاعر یادی شده‌است، کتاب خریدة القصر از عمادالدین اصفهانی است. این کتاب به زبان عربی و در سال ۵۷۲ یعنی نزدیک به ۵۰ سال پس از مرگ خیام نوشته شده است. صادق هدایت در این باره می‌گوید:

«گویا ترانه‌های خیام در زمان حیاتش به واسطه تعصب مردم مخفی بوده و تدوین نشده و تنها بین یکدسته از دوستان همرنگ و صمیمی او شهرت داشته یا در حاشیه جنگ‌ها و کتب اشخاص باذوق بطور قلم‌انداز چند رباعی از او ضبط شده و پس از مرگش منتشر شده است.»

رباعیات خیام

صادق هدایت در کتاب ترانه‌های خیام دسته‌بندی کلی‌ از مضامین رباعیات خیام ارائه می‌دهد و ذیل هر یک از عناوین رباعی‌های مرتبط با موضوع را می‌آورد:

  • راز آفرینش
  • درد زندگی
  • از ازل نوشته
  •  گردش دوران
  • ذرات گردنده
  • هر چه باداباد
  •  هیچ است
  •  دم را دریابیم

برخی فارسی‌شناسان بر این باورند که رباعیات خیام تازیانه‌ای بر زاهدان ریاکار است. عبدالرضا مدرس‌زاده، قائم مقام انجمن بین‌المللی ترویج زبان و ادبیات فارسی، اعتقاد دارد خیام در اشعارش بی‌اعتباری دنیا و ناپایداری هستی موقت انسان را در زندگی به تصویر می‌کشاند. زبان تند و تیز خیام در رباعیات، تازیانه‌ای بر زاهدان دروغین و ریاکار است. بعضی او را به‌عنوان یک شاعر حکیم عارف‌منش و بعضی دیگر او را به عنوان یک شاعر بی‌اعتقاد به همه چیز و مادی‌اندیش محض معرفی کرده‌اند. نجم‌الدین رازی و دو سه نفر دیگر با توجه به محتوای الحادی رباعیات خیام اظهارنظرهایی منفی درباره او دارند. در مقابل، کسانی دیگر در صدد تبرئه او برآمدند و رباعیاتی از قول او ساختند که حاکی از پشیمانی و توبه او باشد. کسانی هم،بیشتر در دوره معاصر، درصدد برآمدند که بگویند این رباعی‌ها اصلا از خیام نیست و از شخص دیگری به همین نام است.

معرفی آثار

آنچه که از آثار خیام وجود دارد یا تاریخ نویسان وجود آنها را ذکر کرده اند رساله ها و مقالاتی است که او در علوم مختلف نوشته است که عبارتند از: 
1- رساله ای در جبر و مقابله 
2- رساله ای در شرح اصول اقلیدس 
3- زیج ملکشاهی یا زیج جلالی 
4- رساله ای در طبیعیات 
5- رساله در وجود 
6- رساله فلسفی که در آن از حکمت الهی در آفرینش عالم و تکالیف مردم و عبادات بحث می کند. 
7- رساله ای در اختلاف فصول و اقالیم 
8- نوروز نامه که درباره رسوم و اعیاد ایرانیان به ویژه تاریخ و آداب ایرانیان در روز عید نوروز است. 
9- دیوان رباعیات 
10_ رساله فی براهین الجبر و المقابله 
11_ رساله تکلیف 
12-رساله ای در شرح مشکلات کتاب مصادرات اقلیدس 
13_رساله روضه القلوب 
14_رساله ضیاء العلی 
15_رساله میزان الحکمه 
16_رساله ای در صورت و تضاد 
17_ترجمه خطبه ابن سینا 
18_رساله مشکلات ایجاب 
11_رساله ای در بیان زیگ ملک شاهی 
12_رساله نضام الملک در بیان حکومت 
13_رساله لوازم الا کمنه 
14_اشعار عربی خیام 
15_عیون الحکمه 
16_رساله معراجیه 
17_رساله در علم کلیات 
20_رساله در تحقیق معنی وجود 
21_رساله ای در صحت طرق هندسی برای استخراج جذر و کعب

چهره جهانی خیام

خیام نیشابوری در بحث ادبیات و شعر، بیشترین شهرت را در رباعیات به دست آورده است. از میان شعرای بزرگ ایران کمتر کسی به‌اندازه خیام است که شهرت جهانی داشته باشد. اوج شناخت جهان از خیام را می‌توان پس از ترجمه شعرهای وی به‌وسیله ادوارد فیتزجرالد دانست و نام او را در ردیف چهار شاعر بزرگ جهان یعنی هومر، شکسپیر، دانته و گوته قرارداد. تأثیرات خیام بر ادبیات غرب از مارک تواین تا تی.اس.الیوت او را به نماد فلسفه شرق و شاعر محبوب روشنفکران جهان تبدیل کرده ‌است.

بعد از فیتزجرالد، فرانسویان با ترجمه رباعیات او به معرفی خیام در جهان غرب کمک کردند. در سال ۱۸۷۵ میلادی گارسن دوتاسی، خاورشناس معروف فرانسوی، تعداد ۱۰ رباعی از خیام را به فرانسه برده بود، در حالی که حدود ده سال قبل یعنی در سال ۱۸۶۷ نیکولاس، کنسول سفارت فرانسه در رشت، اولین ترجمه رباعیات را به فرانسه ارائه کرده بود. آندره ژید هم با رباعیات خیام از طریق ترجمه فیتزجرالد آشنا بود و بازتاب بعضی از مفاهیم رباعیات خیام را می‌توان در کتاب مائده‌های زمینی او مشاهده کرد. ولادیمیر پوتین، مارتین لوتر کینگ و آبراهام لینکن همیشه قبل از خواب رباعیات خیام می‌خواندند.

دولت جمهوری اسلامی ایران در ژوئن ۲۰۰۹ به‌عنوان نشانی از پیشرفت علمی صلح‌آمیز ساختمان، مجسمه‌ای به شکل چهارتاقی با ترکیبی از سبک‌های معماری و تزئینات هخامنشی و اسلامی به دفتر سازمان ملل متحد در وین هدیه داد که در محوطه آن در سمت راست ورودی اصلی قرار گرفته است. در این چهارتاقی مجسمه‌هایی از چهار فیلسوف ایرانی خیام، ابوریحان بیرونی، زکریا رازی و ابوعلی سینا قرار دارد. همچنین، در فروردین ۱۳۹۵، به همت مدیر انجمن بین‌المللی فرهنگ ایران، طی مراسمی از مجسمه خیام نیشابوری، ساخت استاد حسین فخیمی در دانشگاه اوکلاهما آمریکا با حضور گسترده دوستداران فرهنگ و هنر ایران‌زمین پرده‌برداری شد.

چهارتاقی ایران در وین

چهارتاقی شاعران ایران در صحن دفتر سازمان ملل

خیام

تغییر لوگوی گوگل به افتخار "همه‌چیزدان" ایرانی

تغییر لوگوی گوگل به افتخار خیام نیشابوری

نامگذاری‌های بین‌المللی به نام خیام

  • یکی از حفره‌های ماه به‌افتخار خیام «عمر خیام» نامیده شده‌ است؛
  • سیارکی در سال ۱۹۸۰ به نام وی نام‌گذاری شد (سیارک ۳۰۹۵)؛
  • در تونس هتلی به نام خیام ساخته شده‌ است؛
  • در فرانسه و مصر نوشیدنی‌هایی به نام خیام تولید می‌شود؛
  • رستوران خیام واقع دراتیوپی شهر آدیس آبابا. در مرکز کتابخانه دانشگاه اتیوپی رباعیات خیام به زبان امهری وجود دارد؛
  • در سال ۱۸۹۲ میلادی «انجمن عمر خیام» در لندن توسط گروهی از دانشمندان و ادیبان و روزنامه‌داران بنیانگذاری شد. این انجمن تا سال ۱۸۹۳ سه مراسم بزرگداشت برای خیّام برگزار کرد. همچنین دو عدد بوته گل سرخ بر مزار ادوارد فیتزجرالد مترجم رباعیات عمرخیام قرار داده شد که بر سرلوحه آن این‌طور نوشته‌شده بود: این بوته گل سرخ در باغ کیو پرورده شده و تخم آن را سیمپسن از مزار عمرخیام در نیشابور آورده است.

تندیس خیام در اسپانیا

مجسمه خیام در اسپانیا

مرگ خیام را میان سال‌های ۵۱۷–۵۲۰ هجری قمری می‌دانند که در نیشابور اتفاق افتاد. گروهی از تذکره‌نویسان نیز وفات او را سال ۵۱۶ نوشته‌اند، اما پس از بررسی‌هایی مشخص شد تاریخ وفات وی سال ۵۱۷ هجری قمری بوده است. مقبره وی هم اکنون در شهر نیشابور، در باغی آرامگاه امامزاده محروق قرار گرفته است.

 

تعدادی از زیباترین رباعیات و اشعار خیام نیشابوری را در ادامه با هم می‌خوانیم :

خيام اگر ز باده مستی خوش باش                    با ماهرخی اگر نشستی خوش باش

چون عاقبت کار جهان نيستی است                  انگار که نيستی چو هستی خوش باش

****

اين قافله عمر عجـب می‌گذرد                  درياب دمی کـه با طرب می‌گذرد

ساقی غم فردای حريفان چه خوری             پيش آر پياله را که شب مي‌گذرد

****

برخيز و بيا بـتا برای دل ما                       حل کن به جمال خويشتن مشکل ما

يک کوزه شراب تا بهم نوش کـنيم               زان پيش که کوزه‌ها کنند از گـل ما

****

اين کوزه چو من عاشق زاری بوده است                 در بـند سر زلف نـگاری بوده‌ اسـت

اين دستـه کـه بر گردن او می‌بينی                   دستي‌ست که برگردن ياری بوده‌ است

****

آن قصر که جمشيد در او جام گرفـت                   آهو بـچـه کرد و شير آرام گرفـت

بـهرام کـه گور می‌گرفتی همه عمر                   ديدی کـه چگونه گور بهرام گرفـت

****

از آمدنم نبود گردون را سود                    وز رفتن من جاه و جلالش نفزود

وز هیچ‌کسی نیز دو گوشم نشنود             کاین آمدن و رفتنم از بهر چه بود!

گزیده ای دیگر از اشعار

ابر آمد و باز بر سر سبزه گزیست 
بی باده گلرنگ نمی باید زیست 
این سبزه که امروز تماشاگه ماست 
تا سبزه خاک ما تماشاگه کیست 

 

      •  

بر چهره گل نسیم نوروز خوش است 
در صحن چمن روی دل افروز خوش است 
از دی که گذشت هر چه گویی خوش نیست 
خوش باش و ز دی مگو که امروز خوش است 

 

      •  

می نوش که عمر جاودانی این است 
خود حاصل از ایام جوانی این است 
هنگام گل و باده و یاران سر مست 
خوش باش دمی که زندگانی این است 

      •  

بر شاخ امید اگر بری یافتمی 
هم رشته خویش را سری یافتمی 
تا چند ز تنگنای زندان وجود 
ای کاش سوی عدم دری یافتمی 

 

      •  



 

تصویر

از جمله رفتگان این راه دراز 
باز آمده ای کو که به ما گوید راز 
هان بر سر این دو راهه آز و نیاز 
چیزی نگذاری که نمی آیی باز 

 

      •  

ای دل! غم این جهان فرسوده مخور 
بیهوده نه ای غمان بیهوده مخور 
چون بوده گذشت و نیست نابوده پدید 
خوش باش غم بوده و نابوده مخور 

 

      •  

در دایره ای که آمدن ،رفتن ماست 
آن را نه بدایت نه نهایت پیداست 
کس می نزند دمی در این عالم راست 
کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست 

 

      •  

این یک دو سه روزه نوبت عمر گذشت 
چون آب به جویبار و چون باد به دشت 
هرگز غم ایام مرا یاد نگشت 
روزی که نیامدست و روزی که گذشت 

 

برگرفته از :

kojaro.com

daneshnameh.roshd.ir

نویسنده : دهنوی

پیوستها :

دیدگاه

0 دیدگاه